“Hiện nay, trẻ em gặp khá nhiều các vấn đề bao gồm khả năng học tập giảm sút, cơ thể yếu, khả năng vận động kém đi và sức khỏe tâm thần không được tốt, lúc nào cũng căng thẳng, stress. Dựa trên những nghiên cứu ở trẻ em Nhật Bản và trẻ em Việt Nam, chúng tôi nhận thấy rằng 3 yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển thể chất của trẻ gồm có giấc ngủ, dinh dưỡng và vận động. Để tối ưu sự phát triển của trẻ, ba mẹ cần đặc biệt tập trung vào 3 yếu tố trên.”
Đó chính là những thông tin quan trọng mà ông Sugo Tatsuya – chuyên gia thể chất đến từ Tập đoàn JACPA Nhật Bản đã chia sẻ trong buổi Hội thảo “Phát triển thể chất tối ưu cho trẻ từ chuyên gia Nhật” diễn ra vừa qua tại trường Mầm non Sakura Montessori.
Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây để tối ưu sự phát triển thể chất cho con ngay trong những năm đầu đời.
Cho trẻ đi ngủ đủ giấc, đúng giờ
Theo ông Sugo Tatsuya, tình trạng trẻ em ngủ muộn đã và đang diễn ra ở rất nhiều các nước trên thế giới. Ở Nhật Bản, cứ 4 bé trai 5 tuổi thì có 3 bé ngủ muộn sau 22h tối. Ở Singapore, 60% bé trai 4-5 tuổi vẫn còn thức đến 10h đêm và chưa ngủ.
Đại diện Tập đoàn JACPA Nhật Bản cũng khẳng định giấc ngủ có ảnh hưởng quan trọng tới khả năng học tập và phát triển của trẻ. Nhận định này dựa trên một cuộc điều tra về học lực của trẻ về môn Toán, môn Ngữ Văn và Khoa học Tự nhiên tại các tỉnh, thành phố khác nhau của Nhật Bản. Kết quả cho thấy thời gian ngủ của trẻ và học lực của trẻ tỷ lệ thuận. Nếu trẻ càng đi ngủ muộn, kết quả học lực của trẻ càng thấp. Bởi giấc ngủ chính là khoảng thời gian não của trẻ sắp xếp và hệ thống ghi nhớ lại những điều chúng ghi nhận được. Điều này chỉ phát huy tác dụng khi giấc ngủ đủ dài. Trẻ ngủ ít hoặc ngủ không sâu giấc sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới trí tuệ và thể lực.
Bên cạnh đó, khi ngủ cơ thể sẽ tiết ra lượng hormone GH (hormone tăng trưởng) tăng tiết gấp 4 lần khi thức. Lượng hoocmon sẽ đạt đỉnh từ 22h cho đến 1h. Cho nên, nếu quý phụ huynh muốn phát triển tối ưu về thể lực và chiều cao thì phải cho con ngủ sớm, ngủ đủ giấc, đúng giờ.
Thời gian ngủ hợp lý và khoa học tùy thuộc theo từng thời kỳ của bé. Ví dụ: Trẻ sơ sinh cần ngủ đủ 16 tiếng/ngày, trẻ 3-4 tuổi cần ngủ đủ 11 tiếng, trẻ 5 tuổi cần 12 tiếng để ngủ. Khi lớn hơn, cơ thể đã trưởng thành trẻ cần ngủ 8 tiếng/ngày. Phụ huynh nên tạo môi trường yên tĩnh, thoải mái, giường sạch sẽ có độ cứng vừa phải, nhiệt độ phòng ngủ mát mẻ, bóng tối vừa đủ để trẻ có thể nghỉ ngơi, thư giãn sau một ngày hoạt động. Từ đó, giấc ngủ của trẻ sẽ sâu hơn, lượng ngủ tối đa để cơ thể có thể phát triển tốt.
Người lớn cũng không nên cho trẻ sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ để tạo thói quen ngủ tốt nhất, giảm tác động đến thị lực của trẻ.
Cung cấp chế độ dinh dưỡng tối ưu, đảm bảo trẻ ăn đủ bữa
Dinh dưỡng tác động trực tiếp tới sự phát triển hệ vận động của trẻ, đặc biệt là chiều cao và cân nặng trong 6 năm đầu đời. Để trẻ có thể hấp thụ dinh dưỡng tốt nhất, phụ huynh nên cho trẻ ăn 4 bữa/ngày gồm bữa sáng, bữa trưa, bữa xế và bữa tối.
Trong đó, chế độ dinh dưỡng của trẻ phải đảm bảo khoáng chất, các vi khoáng như Canxi, sắt, kẽm; 3 vitamin A, D, K2; Hormon; Đạm, Collagen, Protein, Lipid, Glucid,… Để tối ưu sự phát triển về thể chất, phụ huynh có thể bổ sung sữa không đường, sữa chua, hoa quả, hải sản, phomai,… trong chuỗi thực đơn của trẻ mỗi ngày, mỗi tuần.
Khi lên thực đơn cho trẻ, quý phụ huynh cũng cần đảm bảo các tiêu chí về đa dạng thực phẩm, phong phú về các món ăn, cải thiện cách bày trí để khơi dậy niềm yêu thích ăn uống ở trẻ. Trẻ em thường không thích ăn rau, do đó, người lớn có thể bổ sung nước ép rau củ quả, hạn chế tối đa các loại thực phẩm đông lạnh, đóng hộp, đồ ăn nhanh và nước ngọt có ga,
Theo chuyên gia thể chất Nhật Bản, cung cấp chế độ dinh dưỡng tối ưu bằng một thực đơn lành mạnh, đảm bảo trẻ ăn đủ bữa, đúng giờ chính là một trong những cách tối ưu thể chất ở trẻ hiệu quả và an toàn nhất.
Thực tế, tại trường Mầm non IKIDS Montessori, chương trình dinh dưỡng dành riêng cho trẻ được xây dựng đảm bảo các tiêu chí phong phú các loại thực phẩm, đa dạng các món ăn hấp dẫn vừa khơi gợi hứng thú ăn uống của trẻ. Bên cạnh đó, nhà trường cũng tập trung tăng cường khẩu phần canxi trong bữa ăn của trẻ bằng việc đa dạng chế phẩm từ sữa như sữa tươi, sữa chua uống, phomai,…
Với sự nghiên cứu khoa học, chương trình dinh dưỡng học đường tại hệ thống trường Mầm non IKIDS Montessori giúp xây dựng NỀN TẢNG thể lực, trí lực, cải thiện tầm vóc, tăng cường sự linh hoạt về vận động và trí não,… cho mỗi bạn nhỏ.
Vận động đúng cách trong các thời điểm “vàng”
Vận động là yếu tố sống còn của một cơ thể sống. Nếu không vận động, cơ thể sẽ cứng, sức đề kháng kém khỏe mạnh và yếu đi. Một trong những vai trò quan trọng của vận động chính là giúp tăng chất khoáng trong xương và tăng mật độ xương. Khi trẻ vận động hợp lý, hệ cơ xương của trẻ sẽ phát triển tối đa, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Tuy nhiên, năng lực vận động của trẻ hiện nay đang giảm sút trầm trọng. Ông Sugo Tatsuya cho biết: “Nếu như trước kia, trung bình một ngày, trẻ con sẽ đi 12.000 bước, Tuy nhiên, thống kê nghiên cứu gần đây nhất của chúng tôi, trẻ chỉ đi 5.000 bước. Dữ liệu này cho thấy lượng vận động của trẻ thay đổi rất nhiều. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển thể lực của trẻ.”
Thông qua đó, ông Sugo Tatsuya cho rằng, phụ huynh cần sắp xếp thời gian vận động và nghỉ ngơi cho trẻ xen kẽ nhau, khuyến khích trẻ thực hiện các bài tập vận động trong hai khung giờ “vàng” – từ 9h đến 11h30 sáng và sau 15h chiều.
Người lớn cần chủ động tương tác với các bạn nhỏ thông qua một số bài tập như đi bộ, chạy bộ, đứng lên từ tư thế nằm, treo người, ném vật đi và bắt vật bay đến gần mình,… Ví dụ: Vào buổi sáng, khi vừa thức dậy, cơ thể còn lạnh, hãy cho trẻ vận động bằng việc đi bộ để cơ thể ấm lên. Khi cơ thể đủ ấm, trẻ mới có thể linh hoạt thực hiện các hoạt động trong ngày. Còn vào buổi chiều, người lớn có thể cho trẻ vận động mạnh mẽ hơn, song vẫn đảm bảo yếu tố phù hợp với thể lực của trẻ. Việc vận động tích cực vào buổi chiều sẽ kích thích trẻ ăn tốt hơn, ngủ khỏe hơn vào buổi tối.
Và điều quan trọng nhất mà ông Sugo Tatsuya đặc biệt nhấn mạnh chính là khơi dậy niềm yêu thích vận động cho trẻ ngay từ nhỏ. Từ đó, các con thấu hiểu tầm quan trọng của vận động thể chất và luôn hào hứng và tràn ngập niềm vui khi tập luyện.
Hiện nay, để tối ưu sự phát triển thể chất cho trẻ, IKIDS Montessori triển khai chương trình Yoga giúp trẻ vận động linh hoạt, dẻo dai. Ngoài chương trình Yoga được thiết kế riêng biệt, nhà trường cũng triển khai song song chương trình phát triển thể chất dành cho bậc học mầm non của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trẻ sẽ được học các bài phát triển thể chất mỗi tuần theo chương trình chung này. Ngoài ra, nhà trường cũng dành một khoảng thời gian nhất định như 10 phút thể dục buổi sáng và 30 phút vui chơi tự do ngoài trời mỗi ngày để trẻ có thể vận động nhiều hơn cũng như ứng dụng hiệu quả các bài học thể chất các con được học trước đó.
Hi vọng những thông tin trên hữu ích với ba mẹ.
