Trên thực tế, mỗi trẻ sẽ có một đặc điểm phát triển tay thuận và tay không thuận khác nhau. Tuy nhiên, người lớn có thể hướng dẫn một số cách thức cơ bản để nâng cao kỹ năng sử dụng cả hai tay.
Hướng dẫn trẻ phát huy khả năng nắm bằng ngón cái và ngón trỏ
Để trẻ dùng tay thuận và tay không thuận hiệu quả, ba mẹ nên hướng dẫn bé sử dụng ngón cái và ngón trỏ để buộc dây giày, cầm thìa xúc ăn, cầm bút chì,… Việc cầm nắm bằng ngón cái và ngón trỏ sẽ tạo điều kiện thuận lợi để trẻ có thể dễ dàng xoay các núm vặn, lật sách, đóng và mở khóa, cầm bút và sử dụng bút để tô màu một cách chuẩn xác.
Ba mẹ có thể thực hiện một số mẹo sau để giúp con không cảm thấy khó với kỹ năng này:
- Làm mẫu cho con cách cầm đồ vật bằng ngón trỏ và ngón cái theo từng bước: xòe ngón trỏ, ngón cái thật rộng ra trước khi cần đồ vật; giữ chặt 3 ngón tay còn lại hướng vào lòng bàn tay; sử dụng ngón cái và ngón trỏ cầm đồ vật lên.
- Cho trẻ ăn các thực phẩm cắt thành miếng vừa phải và nhờ trẻ nhặt những mẩu thức ăn, gợi ý con ăn từng quả một mà không sử dụng dĩa, thìa.
- Sử dụng bài xâu hạt, xâu vòng bằng ngón cái và ngón trỏ. Hãy hướng dẫn trẻ dùng ngón cái và ngón trỏ nhặt các hạt và xâu vào dây. Khi đó, tay thuận sẽ cầm hạt, tay không thuận sẽ giữ dây.
Dạy trẻ cầm bút đúng cách
Dạy trẻ nhặt mẩu thức ăn hay lấy hoa quả bằng ngón cái và ngón trỏ là tiền đề để ba mẹ dạy bé cầm bút đúng cách.
Khi còn nhỏ, trẻ thường cầm bút bằng cả nắm tay theo bản năng. Cho nên, ba mẹ cần hướng dẫn trẻ một cách chi tiết để các con có thể ghi nhớ và luyện tập: Đặt bút chì vào tay trẻ và đặt các ngón tay vào vị trí chính xác: nắm bút chì giữa ngón trỏ và ngón cái, khi trẻ có thể kiểm soát trọng lượng bút chì bằng 2 ngón tay này thì hướng dẫn con tựa bút chì vào ngón giữa để giữ và kiểm soát bút chắc chắn.
Sau khi trẻ đã biết cầm bút đúng cách, người lớn bắt đầu hướng dẫn con tựa tay xuống giấy theo hướng gần ngón áp út nhất và sử dụng tay không thuận cố định tờ giấy trong khi tay thuận viết lên giấy. Với cách thức này, trẻ dễ dàng di chuyển bút để viết đẹp hơn.
Trang bị cho trẻ kỹ năng cầm kéo đúng chuẩn
Trẻ bắt đầu thích dùng kéo khi lên 2 tuổi rưỡi hoặc 3 tuổi. Tuy nhiên, khi chưa ý thức được cách cầm kéo đúng chuẩn, trẻ thường xòe tay và lòng bàn tay hướng xuống. Điều này gây khó khăn cho trẻ khi thực hiện cắt giấy.
Vì vậy, hãy dạy trẻ cầm kéo bằng cách xoay bàn tay thuận để ngón cái hướng lên trên và ngón út hướng xuống đất rồi xòe ngón cái và ngón trỏ càng rộng càng tốt trong khi sử dụng lòng bàn tay để giúp cầm kéo chắc chắn hơn. Ba mẹ nên bắt đầu dạy bé với các bài tập cầm kéo mà không cắt giấy. Khi trẻ thành thạo kỹ năng cầm kéo, người lớn chuyển sang bài tập cắt giấy bằng cách hướng dẫn trẻ giãn ngón trỏ và ngón cái càng rộng càng tốt và giải thích cho trẻ động tác này sẽ giúp lưỡi kéo mở rộng ra. Và các con có thể cắt giấy theo cách dễ dàngbằng việc thu gọn khoảng cách giữa hai ngón tay này để đóng lưỡi kéo.
Để tạo thói quen cầm kéo đúng cách cho con, trong suốt quá trình bé thực hiện cắt giấy, ba mẹ cần theo dõi và hướng dẫn bé liên tục. Ba mẹ cũng có thể nâng dần mức độ khó của các bài tập cắt giấy như cắt giấy theo đường line, cắt hình vuông, hình tam giác, hình tròn,… để trẻ thích thú và hào hứng hơn.
Hi vọng những thông tin trên sẽ giúp ba mẹ biết cách phát triển tay thuận và tay không thuận của trẻ.
Bài 1: Tay thuận, tay không thuận và những điều phụ huynh cần biết